TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası Manisa İl Temsilcisi Lütfi Vural, Manisa’da son dönemde kullanılan ve bazı çiftçiler tarafından yağmur yağışına engel olduğu iddia edilen dolu savar sistemine ilişkin önemli bilgiler verdi. Dolu savar sisteminin ilk başlarda yağmur yağması için kurulan bir sistem olduğunu, daha sonra çeşitlendirilerek dolu savarın da kullanılmaya başladığını ifade eden Vural, sistemin yağmur yağışına engel olduğuna ilişkin bilimsel bir açıklamanın henüz yapılmadığını söyledi.
Konuya ilişkin gazetemize konuşan Vural “Bu proje ilk olarak Alaşehir ve Sarıgöl bölgesinde, daha sonra da Köprübaşı Salihli gibi ilçelere yayıldı. İlk olarak yağmur bombasıyla başladı. İnsanoğlu kuraklığa ve yağışsızlığa karşı bu şekilde bir çözüm üretme yoluna gitti. Bulutların olduğu yere gümüş iyodür ismi verilen sıkıştırılmış düzeneğin atma yöntemi. Gümüş iyodür bulutların içine atılır. Yoğunlaşma görevi gördüğü için buluttaki su buharı ve diğer partiküllerin toplanarak yağış şekline geçmesini sağlıyor. Bunun sonucunda da yağmur yağıyor. Ancak bunun bir de handikabı var. Ne kadar yağış düşeceği öngörülemiyor. Genellikle de çok aşırı yağışlar olduğu için de istenmeyen durumlara sebebiyet veriyor. Bu nedenle yağmur bombası uygulaması şu anda kullanılmıyor. 25-30 yıl önce İstanbul’da uygulandı ve çare olmadı. Şu anda en iyi şekilde uygulayan ülke İsrail.” dedi.
YAĞMUR İÇİN KULLANILAN SİSTEM DOLUYA KARŞI KULLANILMAYA EVRİLDİ
Zaman içerisinde yağmur yağdırmak için kullanılan sistemin, bazı değişikliklerle dolu yağışını engellemek için kullandığı bilgisini veren Vural, “Aynı düşünceyi diğer durumlar için de uygulamaya geçirdiler. İstenmeyen durumlar için önleme aracı olarak kullanmak istenildi. Tarım için de istenmeyen durum konumunda dolu yağışı var. Partiküller ya da ses dalgaları atılarak dolu yağışının önüne geçilmesi amaçlandı. Ama bunun bilimsel olarak ispatlanmış karşılığı yok. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün bu sistemin olumsuzluğuna ilişkin verdiği cevap, ‘olumsuz etkileri kesin olarak ispatlanmamıştır’ şeklinde. Alaşehir’den bir oda başkanının sorusuna verilen bir cevap bu. Ama bu bir problem. Kafada soru işareti bırakıyor. Suiistimale açık bir konu. Yetkililerin çıkıp mekanizmanın ne olduğunu, faydasını zararını anlatması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Burhan AKDEMİR
