Küresel piyasalarda "kara pazartesi" endişesi hakim. ABD Başkanı Donald Trump’ın 185 ülkeye yönelik yüzde 10 ila yüzde 50 arasında değişen gümrük tarifesi kararından geri adım atmaması, dünya genelinde borsaların sert düşmesine neden oldu.
Trump, piyasalardaki düşüşleri "ilaç almak" benzetmesiyle savunarak, “Hiçbir şeyin kötüye gitmesini istemem, ama bazen bir şeyi düzeltmek için ilaç almanız gerekir.” ifadelerini kullandı. Bu açıklama, yatırımcıların tarifelerin yeniden gözden geçirileceği yönündeki beklentilerini boşa çıkardı.
Asya'dan Avrupa'ya Sert Satışlar
Asya piyasalarında Japonya'da işlemler durma noktasına gelirken, Nikkei 225 endeksi yüzde 6,6, Kospi yüzde 5,2, Şanghay Bileşik Endeksi yüzde 6,3 ve Hang Seng yüzde 11 değer kaybetti. MSCI Asya-Pasifik endeksi, yüzde 7,68 düşüşle son 16 yılın en sert kaybını yaşadı. Hong Kong borsasında Çinli dev teknoloji hisseleri Alibaba, Lenovo, BYD ve Xiaomi’de düşüşler yüzde 14 ila yüzde 19 arasında değişti.
Avrupa tarafında cuma günü Almanya DAX 40 yüzde 4,95, Fransa CAC 40 yüzde 4,26, İngiltere FTSE 100 yüzde 4,95 ve İtalya FTSE MIB 30 yüzde 6,53 değer kaybetti. Yeni haftaya da negatif başlayan vadeli işlemlerde, kayıplar yüzde 4'ü aştı.
ABD Borsaları ve Vadeli Piyasalar Çakıldı
New York Borsası’nda cuma günü Nasdaq yüzde 5,82, S&P 500 yüzde 5,97, Dow Jones yüzde 5,50 geriledi. Vadeli işlemlerde Nasdaq yüzde 4,1, S&P 500 yüzde 3,4, Dow Jones yüzde 2,7 düşüşte. ABD'nin gümrük tarifesi kararlarının etkisi piyasalarda büyük kayıplara neden olurken, Çin de misilleme olarak ithalat vergilerini artırdı. Çin, ABD ürünlerine yüzde 34 oranında ek gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu.
ABD-Çin Anlaşması Uzak Görünüyor
Trump, dış ticaret açığı çözülmeden Çin ile anlaşma yapılmayacağını açıklarken, Çin tarafı misillemenin etkilerinin piyasaya yansıdığını belirtti. Avrupa Birliği ticaret bakanları Lüksemburg'da bir araya gelerek Trump’ın tarifelerine karşı izlenecek yolu görüşecek.
Fed'den Faiz İndirimi Beklentisi Artıyor
Artan resesyon korkusuyla yatırımcılar, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) mayıs ayından itibaren faiz indirimine başlayacağını fiyatlamaya başladı. Vadeli işlemlerde bu yıl toplam 125 baz puanlık beş faiz indirimi öngörülüyor. ABD 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 6 baz puan düşüşle yüzde 3,94 seviyesine indi. Dolar da değer kaybetti.
Türkiye Piyasası da Etkilendi
Borsa İstanbul, küresel satış dalgasına paralel olarak cuma günü yüzde 1,10 gerilerken, yeni haftaya yüzde 2,80 düşüşle başladı. Açılışta BIST 100 endeksi 9.117,38 puana indi. Bankacılık endeksi yüzde 3,61, holding endeksi yüzde 2,80 gerilerken en çok kaybettiren yine bankacılık sektörü oldu.
İş Dünyasından Trump’a Sert Tepki
ABD iş dünyasında da Trump’a yönelik eleştiriler artıyor. Milyarder yatırımcı Bill Ackman, Trump’ın tarifelerini "ekonomik nükleer kış" olarak tanımlarken, “Seçmenler böyle bir şeye oy vermedi” diyerek duruma tepki gösterdi.