Tüketici Hukuku Uzmanı Prof. Dr. Ebru Ceylan, kredi kartı borçlularının sayısının arttığını ve bankaların takip ettiği alacakların yükseldiğini belirterek, tüketicilerin bilinçli hareket etmesi gerektiğini vurguladı.
İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ebru Ceylan, kredi kartı kullanan tüketicilerin yaşadığı sorunların her geçen gün arttığını söyledi. 2024 yılı sonu itibarıyla kredi kartı borçlusu sayısının 1 milyon 375 bine ulaştığını belirten Ceylan, bankaların takip ettikleri alacakların, Merkez Bankası faiz oranlarındaki artış nedeniyle yüksek seviyelere çıktığını ifade etti.
"Asgari Ödeme Tutarları ve Gecikme Faizleri Artıyor"
Tüketicilerin büyük bir kısmının kredi kartı borçlarının yalnızca asgari tutarını ödeyebildiğini belirten Ceylan, bu tutarın ödenmemesi durumunda gecikme faiziyle borcun hızla arttığını dile getirdi.
Ceylan, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 26 Eylül 2024 tarihli 10970 sayılı kararı ile 50 bin TL altı kredi kartları için asgari ödeme oranının yüzde 20'ye, 50 bin TL üzerindeki kartlar için ise yüzde 40’a çıkarıldığını hatırlattı. Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) 27 Eylül 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararına göre, bireysel kredi kartlarına uygulanan azami akdi faiz oranlarının kredi kartı borç durumuna göre farklı belirlendiğini aktardı.
"Kredi Kartı Sözleşmelerine Dikkat Edilmeli"
Prof. Dr. Ceylan, kredi kartı sözleşmelerinin bankalar tarafından tek taraflı olarak hazırlandığını ve bu nedenle tüketicilerin sözleşme şartlarını dikkatle incelemeleri gerektiğini belirtti.
5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun 24. maddesi gereğince, bankaların kredi kartı sözleşmesinin bir örneğini tüketiciye vermek zorunda olduğunu vurgulayan Ceylan, şu ifadeleri kullandı:
“Bankalar tarafından tek taraflı belirlenen ve tüketici aleyhine dengesizlik oluşturan ‘haksız şartlar’ hukuken geçersiz sayılır. Ayrıca, sözleşmede yer almayan faiz, komisyon veya masrafların tüketiciden tahsil edilmesi yasaktır.”
"Kredi Kartı Aidatları Tartışma Konusu"
2025 yılı itibarıyla kredi kartı aidatlarının yüksek seviyelere ulaştığını belirten Ceylan, kart aidatlarının yasal olup olmadığına dair tartışmaların sürdüğünü ifade etti.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın 7 Mart 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’in 11. maddesine göre, bankaların tüketicilere aidatsız kredi kartı seçeneği sunmak zorunda olduğunu vurgulayan Ceylan, şu bilgileri paylaştı:
Sanal kredi kartlarından yıllık üyelik ücreti alınamaz.
Kredi kartı sözleşmesinde tüketicinin kabul etmesi halinde yıllık kart aidatı ve ek kart aidatı tahsil edilebilir.
Tüketicilerin kredi kartı aidatlarının iadesi için Tüketici Hakem Heyetlerine ve TÜBİS sistemi üzerinden başvurabileceklerini belirten Ceylan, bu işlemin masrafsız ve kolayca yapılabileceğini söyledi.
"Tüketiciler Haklarını Aramalı"
Son olarak tüketicilere kredi kartı sözleşmeleri ve aidatlar konusunda bilinçlenmeleri gerektiğini hatırlatan Prof. Dr. Ceylan, şu çağrıyı yaptı:
“Tüketiciler, kredi kartı aidatları için hakem heyetine başvurma haklarını kullanmalıdır. Kredi kartı sözleşmelerini dikkatle incelemeli ve haksız şartlara karşı hukuki yollara başvurmaktan çekinmemelidir.”
