Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aysun Bay Karabulut, antik Yunan mitolojisinde ‘Diken ucu’ olarak bilinen Melocan otunun insan sağlığına faydalarını anlattı.
20 m boyunda, dikenli gövdesi ve geniş yaprakları ile bilinen melocan otunun çiçeğinin beyaz sarı renkli şemsiye şeklinde olduğunu söyledi. Türk mutfağında kullanılan bir diğer adıyla ‘Diken otu’ ile bilinen melocan otunun Latince adının ise ‘Onopordum acanthium’ olduğunu ifade etti.
Türk mutfağında genellikle salatalarda ve böreklerde kullanılan bu otun insan sağlığında da birçok derde dermen olduğunu söyleyen Karabulut, “Diken otu, hafif acı bir tadı olan, iri ve dikensi yapraklara sahip bir bitkidir. Bu bitkinin genellikle çiçekleri ve yaprakları kullanılır. Ancak, diken otunun melocan otu olarak adlandırılması konusunda bölgesel farklılıklar veya halk arasında kullanılan isimlerde belirsizlik olabilir. Balkanlar ve ülkemizde Düzce ve yöresinde ormanlık alan dere ve çalılıklarda yetişir. Anadolu saparnası, merucen, zimilaçi gıcırdak dikeni, kuşevin, öz dikeni diken ucu, kırçan meleocan isimleri ile anılır” dedi.
Prof. Dr. Karabulut, turşu ve konserve olarak da tüketildiği gibi soğanla kavrularak, süzme yoğurt üzerine içine kırmızı, kara biber ve sumak ile saf zeytinyağı ile kavrularak da servisi oldukça lezzetli olan meleocan otunun Tükrük bezini de çalıştırdığını dile getirdi.
Sağlık alanında özellikle gribal enfeksiyonlarda etkili olan diken otunun ter attırdığını ve kan temizleme özelliğinin de bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Karabulut, “Romatizma ve iltihap söktürücü özelliği de vardır. Kanseri önlemede özellikle ilk çıkan mahsuller kullanılır.
Melocan otu, genel olarak filizleri, kökleri ve çiçekleri kullanılarak bilinen bir bitki türüdür. Kan temizleyici özellikleri sayesinde vücuttaki toksinlerin atılmasına ve hücre hasarlarının onarılmasına yardımcı olur. Ayrıca, iç organların düzenli çalışmasını düzenleyerek sağlıklı bir fonksiyon sağlar. Deri hastalıklarında yaygın olarak kullanılan bu bitki, kan temizleyici özelliği ile tanınan yenileyici etkiler sunar ve cilt sorunlarını iyileştirebilir” ifadelerine yer verdi.
Melocan otunun meyvesinin romatizma ve böbrek rahatsızlıklarında rahatlatıcı etkilerinin de bulunduğunu belirten Karabulut, “Aynı zamanda psikolojik sorunları hafifletmek amacıyla da kullanılabilir. Ancak, diken otu olarak bilinen melocan otu, aşırı tüketildiğinde ishale neden olabilen tükürük artışına yol açabilir. Geçmişte, melocan otunun frengi hastalığının tedavisinde kullanıldığı bilinmektedir. Frengi, Treponema Pallidum adlı mikrop tarafından kaynaklanan ciddi bir sistemik hastalıktır ve melocan otunun bu hastalığı tedavi etmede etkili olduğuna inanılmaktadır. Ancak, bitkisel tedavileri kullanmadan önce dikkatli olunmalı ve uzman bir sağlık profesyoneli ile danışılmalıdır, çünkü bitkilerin etkileri bireyden bireye değişebilir ve yan etkilere neden olabilir.” diye konuştu.
