Kurban Bayramı’na sayılı günler kala birtakım detaylar merak ediliyor. Teşrik tekbiri bunlardan biri. Teşrik tekbiri zamanı, anlamı ve okunuşu Kurban Bayramı dolayısıyla yeniden gündeme geldi. Teşrik tekbirinin getirildiği zamanlara Eyyam-i Teşrik deniyor. Peki teşrik tekbiri nedir? Sizin için araştırdık…
Teşrik Tekbiri Nedir?
Mübarek Kurban Bayramı’nın yaklaşmasıyla beraber bazı hususlar merak edilip araştırılıyor. Kurban Bayramı’nda milyonlarca Müslüman, Allah’ın rızasını kazanabilmek için ibadetlerinin yerine getirecek. Bunlardan biri de teşrik tekbiri. Peki, teşrik tekbiri nedir? Bu soru etrafında merak edilenleri beraber inceleyelim…
Teşrik, sözlükte doğuya doğru gitmek, parlamak, eti güneşe sermek anlamlarına gelmektedir. Dinimizde teşrik tekbiri, Kurban Bayramı’nda farz namazlardan sonra yerine getirilen tekbirlerdir.
Kurban Bayramı’nın ilk gününe “yevm-i nahr”, üç gününe ise “Eyyam-ı teşrik” (teşrik günleri) denir. Bayramdan bir gün önceki güne ise arefe günü denir.
Arefe günü sabah namazından itibaren bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar, yirmi üç farz ardından getirilen tekbire “teşrik tekbiri” denir.
Diyanete Göre Teşrik Tekbiri Nedir? Nasıl Yapılır?
Diyanet İşleri Başkanlığı teşrik tekbiri hakkındaki açıklaması aşağıdaki gibidir:
Hz. Peygamber’in (s.a.s.), Kurban Bayramı’nın arefe günü sabah namazından başlayarak bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar, ikindi namazı da dâhil olmak üzere farzlardan sonra teşrik tekbirleri getirdiğine dair rivâyetler bulunuyor.
Bu itibarla Hanefîlerde tercih edilen görüşe göre arefe günü sabah namazından bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar 23 vakit, her farz namazın ardından teşrik tekbiri getirmek, kadın erkek her Müslümana vaciptir.Teşrik günlerinde kazaya kalan namaz aynı günlerde kaza edilirken teşrik tekbirleri de getirilir. Teşrik günleri çıktıktan sonra kaza edilmeleri hâlinde ise tekbir getirilmez. Namaz kaza edilmedikçe tekbirler kaza edilmez. Şâfiî mezhebine göre ise teşrik tekbirleri sünnettir.
Teşrik Tekbiri Anlamı ve Okunuşu
Teşrik tekbiri nedir yanıtladıktan sonra anlamı ve okunuşuna geçelim. Arefe günü sabah namazından itibaren bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar, yirmi üç farz ardından şu tekbir getirilir:
“Allâhu Ekber, Allâhu Ekber, Lâ ilâhe illallâhu vallâhu Ekber. Allâhu Ekber ve lillâhi’l-hamd”
Anlamı: "Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir. Allah'tan başka ilâh yoktur. O Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir. Hamd Allah'a mahsustur."
Teşrik tekbiri farzlardan sonra birer defa okunmaktadır.
Teşrik Tekbiri Ne Zaman Yapılır?
Teşrik tekbiri, Kurban Bayramı’na has bir durumdur. Bunun yanı sıra Diyanet İşleri Başkanlığı'na göre Ramazan Bayramı öncesinde de getirilmesinin herhangi bir sakıncası bulunmamaktadır.
Diyanet İşleri Başkanlığı'na göre;
“Peygamber Efendimiz, teşrik tekbirinin Kurban Bayramı arefe günü sabah namazından başlayarak, bayramın son gününde ikindi namazına kadar ve tabi ikindi namazı da dahil olmak üzere teşrik tekbirleri getirdiğine dair rivayetler bulunmaktadır. Teşrik tekbiri mezheplere göre değişiklik göstermektedir. Fakat genel olarak aynı amaca hizmet etmektedir.”
Teşrik Tekbiri Nasıl Başladı?
Teşrik tekbiri nedir sorusunun ardından dinimize göre teşrik tekbirinin nasıl başladığı da merak ediliyor. Tekbirlerin başlangıcı, Hz. İbrahim'in oğlu İsmail'i kurban etme olayına dayanıyor. Hz. İbrahim gördüğü rüya üzerine oğlunu Allah yolunda kurban etmeye karar verir, hazırlıklar sırasında ise bildiğimiz üzere gökten bedel olarak bir koç getirilir.
Cebrail; "Allahu ekber, Allahu ekber" diyerek tekbir getirince, Hz. İbrahim bu sesi duyar ve başını gökyüzüne çevirir. Onun bir koçla geldiğini görünce de "Lâ ilâhe illâllahu vallahu ekber" diye cevap verir. Bu kelimeleri işiten ve kurban edilmeyi bekleyen İsmail de "Allahu ekber velillâhi'l-hamd" der.
Teşrik Tekbiri Farz Mı?
Hanefîlerde tercih edilen görüşe göre arefe günü sabah namazından bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar 23 vakit, her farzın ardından teşrik tekbiri getirmek, kadın erkek her Müslümana vaciptir.
Eğer teşrik tekbiri unutulmuşsa kahkahayla gülmek, dünya kelamı konuşmak, bir şey yemek veya o mahalden ayrılmak gibi, namazla tekbir arasını herhangi bir şekilde ayırmış olursa, tekbir ondan geçersiz olur.
- Teşrik tekbiri Hanefi mezhebine göre kaza edilir ama diğer üç mezhebe göre sünnet olduğu için kaza edilmez.
- Teşrik günlerinde kazaya kalan namaz aynı günlerde kaza edilirken teşrik tekbirleri de getirilir.
- Teşrik günleri çıktıktan sonra kaza edilmeleri hâlinde ise tekbir getirilmez. Namaz kaza edilmedikçe de tekbirler kaza edilmez.
- Şâfiî mezhebine göre ise teşrik tekbirleri sünnettir.