Türkiye’de her yıl aralık ayında düzenlenen asgari ücret maratonu, bu yıl da işçi ve işveren temsilcilerini bir araya getirecek. Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahmininde yaptığı yukarı yönlü revizyon, zam oranlarının hangi enflasyon verisine göre şekilleneceği sorusunu gündeme taşıyor. Türkiye’deki ekonomik belirsizliklerin ve enflasyon oranlarının artışı, milyonlarca asgari ücretliyi yakından ilgilendiren bir karar sürecini başlatacak.
Asgari Ücret Tespit Süreci ve Komisyonun Rolü
Aralık ayının başında Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun bir araya gelmesiyle başlayacak görüşmeler, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilecek. Her yıl olduğu gibi, bu yıl da asgari ücretin yıl sonuna kadar açıklanması bekleniyor. Komisyonun, 2025 yılına dair enflasyon hedefi ve gerçekleşmiş enflasyon arasında karar vermesi gerekecek.
Enflasyon Tahminlerindeki Sapmalar
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılı sonu enflasyon tahminini yüzde 44 olarak güncelleyerek yılbaşından bu yana toplamda 8 puanlık bir sapma yaşadı. Merkez Bankası’nın 2025 yılı için enflasyon tahmini ise yüzde 21 olarak açıklandı. Bu tahminler, asgari ücret zammının hangi enflasyon hedefiyle ilişkilendirileceği sorusunu doğuruyor. Eğer zam oranı gerçekleşen 2024 yılı enflasyonuna dayandırılırsa, asgari ücrette yüzde 44-46 civarında bir artış öngörülüyor. Diğer taraftan, 2025 yılı enflasyon hedeflerine göre zam yapılırsa oran yüzde 21-26 seviyesinde kalabilir.
Ekonomik Belirsizlik ve Artan Enflasyon Baskısı
2024 yılında özellikle gıda fiyatlarındaki hızlı artış ve enflasyon tahminlerindeki değişiklikler, asgari ücret belirleme sürecinde önemli bir baskı unsuru oluşturuyor. TCMB Başkanı Fatih Karahan, asgari ücret artış oranına dair resmi bir tavsiyede bulunmadıklarını belirtirken, Başkan Yardımcısı Osman Cevdet Akçay ise ileriye dönük endekslemeye geçişin gerektiğini savunuyor.
Zam Senaryoları: Hangi Oranlar Bekleniyor?
Merkez Bankası’nın yıl sonu yüzde 44’lük enflasyon tahmini temel alınırsa, asgari ücret 24 bin 483 TL seviyesine ulaşabilir. 2025 yılı için belirlenen yüzde 21’lik enflasyon hedefi baz alınarak yapılacak bir zamda ise asgari ücretin 20 bin 572 TL olması öngörülüyor. Olası zam oranları aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
-
%25 zam: 21 bin 252 TL
-
%30 zam: 22 bin 102 TL
-
%40 zam: 23 bin 802 TL
-
%41.5 zam (OVP hedefine göre): 24 bin TL üzeri
Orta Vadeli Program’daki (OVP) 2024 için belirlenen yüzde 41.5’lik enflasyon hedefine göre zam yapılması durumunda ise, asgari ücret 24 bin TL seviyesini aşacak.
Gözler Aralık Ayında
Asgari ücretin nihai belirlenmesi sürecinde ekonomik göstergeler ve enflasyon hedefleri arasındaki farklar önemli rol oynayacak. Bu yılki asgari ücret artışının ne kadar olacağı, milyonlarca işçinin yaşam standartları üzerinde doğrudan etkili olacak.