6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin üzerinden iki yıl, 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin üzerinden ise 25 yıl geçti. Bu depremler, Türkiye’nin deprem gerçeğini bir kez daha gözler önüne sererken TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Manisa Şube Başkanı Dilek Yeltin önemli açıklamalarda bulundu. Yeltin, deprem yönetmeliği, yapı denetimi ve kentsel dönüşüm süreçlerindeki eksiklere dikkat çekerek çözüm önerilerini sıralarken, “Her yeni depremde aynı acıları yaşamamak için gerekli önlemlerin bir önce alınması gerekmektedir.” dedi.
Kahramanmaraş merkezli 11 ilde büyük yıkıma neden olan 6 Şubat depreminin 2’nci yıl dönümünde TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Manisa Şube Başkanı Dilek Yeltin basın açıklamasında bulundu. Yeltin, depremlerde ortaya çıkan can ve mal kayıplarının büyüklüğünün, bilim ve mühendislik ilkelerine aykırı bir anlayıştan kaynaklandığını belirtti.
“UDSEP HEDEFLERİ YERİNE GETİRİLMİYOR”
Yeltin, Türkiye’deki yapı stokunun büyük bir kısmının deprem yönetmeliklerine uygun olmadığını ifade ederek, 2011 yılında yürürlüğe giren Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı (UDSEP) hedeflerinin yerine getirilmediğini vurguladı.
Ülke genelinde yapı stoku envanterinin çıkarılmadığını ve kamuoyuyla paylaşılmadığını söyleyen Yeltin, “Son 20 yılda 6 imar affı yasası çıkarılmış, mevzuata aykırı eklentiler, değişiklikler, mühendislik hizmeti almamış yapılar kağıt üzerinde yasal hale getirilmiştir. Sözde kentsel dönüşümler yapı stokunun risk analizi, depreme dayanaklığı konusunda veri, envanter çalışmalarına dayanmaksızın ticari bir faaliyet olarak hayata geçirilmiştir.” şeklinde konuştu.
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLERİ SIRALADI
İnşaat Mühendisleri Odası olarak yıllardır güvenli yapılaşma ve sağlıklı kentleşme için çalışmalar yaptıklarını belirten Yeltin, alınması gereken önlemleri şu şekilde sıraladı:
“Her şantiyede bir şantiye şefi olmalıdır. Yapı üretim sürecinin düzenlenmesi kapsamında şantiye şefinin taşıdığı sorumluluk ve görev kapsamı gereği mevzuatın izin verdiği haliyle 4 ayrı işin şantiye şefliğini yapma şansı yoktur. Yapı Denetim sisteminde meslektaşlarımızın görevlerini doğru ve sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmeleri için kamu görevlisi niteliğinde sayılmalı can güvenliklerinin sağlanması gerekmektedir. Mikro bölgeleme etüt raporlarına esas imar planları yapılmalıdır. Yapı stoku envanterlerine göre mevcut yapı stoklarının yenilenmesi için kentsel dönüşümde devlet desteğinin attırılması gerekmektedir. Yapılarımızın kullanımı boyunca düzenli aralıklarla kontrol edilmesi gerekmektedir.”
“AYNI ACILARI YAŞAMAMAK İÇİN HAREKETE GEÇİLMELİ”
Yeltin, yeni depremlerde aynı acıların yaşanmaması için önlemlerin bir an önce alınması gerektiğini belirterek, “6 Şubat depremlerinde hayatını kaybeden yurttaşlarımızı saygıyla anıyoruz. Doğa olaylarını afete dönüştürmemek mümkün, yeter ki bilimi ve mühendisliği rehber edinelim.” dedi.
