Ticaret Bakanlığı tarafından duyurulan ve yürürlüğe giren "Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği", e-ticarette yeni bir dönemi başlattı. Yönetmelik, internetten yapılan alışverişlerde şeffaflığı artırarak tüketicilerin ürünler hakkında daha fazla bilgiye ulaşmasını sağlayacak.
Ticaret Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, internetten yapılan alışverişlerde şeffaflık ve ürün güvenliğini sağlayacak "Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği"nin yürürlüğe gireceğini duyurmuştu
Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Başkanı Hakan Çevikoğlu, "E-ticaretten alışveriş daha güvenli hale geliyor." diyerek uygulamayı anlattı.
Uygulamanın Geçiş Süreci Tamamlandı
5 aylık geçiş sürecinin ardından bugün yürürlüğe giren yönetmelik, internetten yapılan alışverişlerde şeffaflık ve ürün güvenliğini sağlayacak.
Yönetmelik tüketicilerin haklarını korumayı amaçlarken, hem vatandaşlar hem de ürün satan firmalar için önemli yenilikler getirdi.
Hakan Çevikoğlu, yönetmeliğin getirilerinin "tüketici", "satıcı", "pazaryerleri" ve "e-ithalat-e-ihracat"a etkisi olarak ayırmak gerektiğini belirterek çok ayaklı bir gelişme yaşanacağını söyledi.
Çevikoğlu, genel itibarıyla e-ticarette önemli ilerleme sağlayacak yönetmeliğin yürürlüğe girmesinin önemine işaret ederek, "Aslında bir mağazada ürünü elinize aldığınızda gördüğünüz bilgileri artık e-ticarette de görebileceksiniz. E-ticaretten alışveriş daha da güvenli hale geliyor. Aynı şekilde yurt dışına e-ticaretten satış yapan işletmelerin de kendilerini yeni döneme hazırlamaları gerektiğini hatırlatmak isterim." ifadelerini kullandı.
"Türkçe Uyarılar Yer Alacak"
Tüketicilerin, satın alacakları ürünlere ilişkin üretici, ithalatçı veya yetkili temsilcinin açık kimlik bilgilerine doğrudan erişebileceğini anımsatan Çevikoğlu, şunları kaydetti:
Satış ilanlarında, ürünlerin teknik düzenlemelere uygunluğu, uygunluk işaretleri, güvenlik bilgileri ve Türkçe uyarılar gibi detayların yer alması zorunlu hale getirildi. Bu sayede tüketici, yalnızca ürünün görseline değil, teknik ve hukuki kimliğine de ulaşarak bilinçli karar verebilecek. Uygunsuz olduğu tespit edilen ve geri çağrılan ürünler hakkında tüketicilere, hem e-posta yoluyla hem de pazaryeri ara yüzü üzerinden bilgilendirme yapılacak. Bu uygulama, tüketicinin sessiz geri çağırmalardan habersiz kalmasının önüne geçecek, aktif bir bilgilendirme mekanizması sağlayacak.
"Tüketici şikayetleri ve yetkili kuruluşların değerlendirmesi sonucunda risk taşıyan ürünler, platformdan geçici olarak kaldırılabilecek." diyen Çevikoğlu, "Bu mekanizma, tüketici sağlığını ve güvenliğini doğrudan tehdit eden durumlarda hızlı aksiyon alınmasına imkan tanıyacak. Yanı sıra tüketiciler, ürün güvenliğine ilişkin soru ve bildirimlerini, pazaryerlerinde kurulacak olan 'Ürün Güvenliği Temas Noktaları' aracılığıyla doğrudan iletebilecek. Bu temas noktaları, tüketicilerin daha etkin bir biçimde süreçlere dahil olmasını ve doğrudan koruma sağlanmasını hedefliyor." yorumunu yaptı. Bu düzenlemeyle birlikte, tüketicilerin eriştiği ürünler hem daha güvenli hem de daha izlenebilir hale geleceğini, ürünlerin kimliği, menşei ve güvenlik bilgileri konusunda şeffaflık sağlanacağını bildiren Çevikoğlu, "Yönetmelik, dijital ortamda tüketici haklarını güçlendiren, güven esaslı ve bilgiye dayalı bir e-ticaret ekosistemi inşa etmeyi amaçlıyor." dedi.
"Satıcının Bilgilendirme Yükümlülüğü Arttı"
Yönetmelikle birlikte satıcı tarafında yaşanacak değişiklikler hakkında bilgi veren Çevikoğlu, satıcının bilgilendirme yükümlülüğünün arttığını söyledi.
Konuşmasında pazaryerleri açısından yaşanacak değişiklikler hakkında da bilgi veren Çevikoğlu, "Yönetmelik, pazaryerlerini yalnızca bir satış ortamı sağlayıcısı değil, aynı zamanda ürün güvenliği zincirinin aktif bir bileşeni olarak tanımlıyor." dedi.
"Güvensiz Ürünler Piyasadan Çekilecek"
Koçal, yetkili kurumlar tarafından denetim ve izlenebilirliği sağlamak için piyasa gözetimi yapılarak güvensiz ürünlerin tespitinin yapılacağını ve piyasadan çekilmesinin sağlanacağını belirterek, şunları kaydetti:
Tüketiciler, sahte veya güvensiz ürünler nedeniyle daha kolay şikayette bulunabilecek ve haklarını daha etkin bir şekilde arayabilecekler. Tüketicinin bilgilendirilmesi açısından ürün güvenliği, satıcı bilgileri, üretici bilgileri gibi konularda daha açık ve erişilebilir bilgiler sağlanacak. Yönetmelik, piyasa gözetimi ve denetimi açısından olumlu bir adım olsa da, uygulanabilirliği ve yaptırımların etkinliği kritik öneme sahip. E-ticaret platformları ve satıcıların yönetmelik kurallarına uyup uymadığı düzenli olarak denetlenmezse, tüketiciler sahte veya güvensiz ürünlerle karşılaşmaya devam edebilir. Yönetmeliğin ihlali durumunda caydırıcı cezalar uygulanmazsa, kötü niyetli satıcılar faaliyetlerine devam edebilir. Yönetmelik tüketici haklarını güçlendirme açısından olumlu bir adım olmakla birlikte, etkin denetim yapılmalı, yaptırımlar uygulanmalı ve tüketici farkındalığı sağlanmalı.
"Yönetmeliği Tüketiciler Açısından Çok Olumlu Değerlendiriyoruz"
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük ise, yönetmeliği tüketiciler açısından çok olumlu değerlendirdiklerini belirterek, yeni uygulamayla birlikte uzaktan satış olarak adlandırılan tüketici ile satıcının karşı karşıya gelmediği alışverişlerde ürünlere ilişkin bilgilerde eksik ya da yanıltıcı bilgilerin söz konusu olabildiğini dile getirdi.
Küçük, yönetmeliğin e-ticarette satışa sunulan ürünlere ilişkin daha ayrıntılı bilgi verilmesini sağlayacağına dikkati çekerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
Tüketici online alışverişten aldığı ürünün tüm detaylarına mağazaya gitmiş gibi erişecek, bu çok önemli. Ürünle ilgili yanıltıcı bir bilgi verildiğinde online pazaryerleri 24 saat içinde ürünü kaldırmak zorunda kalacak. Yönetmeliğin en önemli kısmı, yurt dışından alışveriş yaptığımız sitelerin Türkiye'de temsilci bulundurma zorunluluğu getirmesi. Ayıplı mal ve ürünlerde tüketiciler muhatap bulamıyordu. Yurt dışından yapılan alışverişlerde tüketici ayıplı mal ile karşılaştığında yasal olarak nasıl hakkını arayacağı soru işaretiydi, bu düzenlemeden sonra Türkiye'de temsilciler yasal muhatap olabilir, bu çok ciddi bir gelişme.
