Marsyas, Yunan mitolojisinde Firigyalı yarı keçi yarı insan kır ve orman koruyucularından biri olan Marsias’ın dilimizdeki şeklidir. Ünlü bir heykel olan Marsyas’ın ilgi çekici bir öyküsü var. Marsyas heykeli hikayesini hep beraber inceleyelim!
Marsyas Heykeli'nin Hikayesi
Kollarından bir ağaca asılmış olarak tasvir edilen Marsyas heykeli hem görünüşüyle hem hikayesiyle dikkatleri çekiyor. Peki nedir bu Marsyas heykelinin hikayesi?
Marsyas derisinin yüzülecek olmasından dolayı gerilen kaslarıyla dikkat çeker. Fiziksel açıdan teslim olmuş fakat kızgın bir ifadesi vardır.
Bu heykel orijinalinde solunda oturan Apollon ve sağında derisini yüzmek için bıçak bileyen bir kölenin olduğu heykel grubunun merkezine yerleştirmiş olmalıdır. Hellenistik heykeltraşlığın belirleyici özelliklerinden olan gerçekçilik bu heykelde de kendini bütünüyle gösterir. Detaylarda incelikler oldukça gerçekçidir. Heykelin yüz hatları olabildiğine detaylandırılmıştır.
Marsyas Efsanesi Nedir?
Marsyas doğa, şarap ve tiyatro tanrısı Dionysos’un satirlerinden biridir. Satir Yunan mitolojisinde yarı keçi yarı insan kır ve orman koruyucularına verilen isimdir. Marsyas, talihsiz bir olayla lanetlenmiş ve cezalandırılmıştır.
Yunan mitolojisinde geyik kemiğinden ilk flütünü yapan Athena’dır. Flütü gösterdiği herkesin flütü çalarken yanaklarının şişmesi ile kendisiyle dalga geçmesi ve ırmak kenarında şiş yüzünü görmesi ile kendisinin de beğenmemesi üzerine flütü ormana atar ve atarken çalacak olanları lanetler.
Flütü bulan Marsyas zamanla flütü çalarken ustalaşır ve ününü herkes duyar. Flüt ustası Marsyas’ın geliştirdiği bu flüte Frigya flütü denir.
Bir gün Attis’in ölümünden büyük üzüntü duyan Kybele ile karşılaşır, ona flüt çalar, yolunda eşlik eder, tüm Anadolu’yu Kybele ile dolaşır. Geceyle gündüzün eşit olduğu Kybele törenlerinde flüt çalar.
Herkes Marsyas’ın müziğinden söz eder. Öyle ki ünü çaldığı lir ile tanınan Apollon’a ulaşır. Apollon ile Marsyas arasında bir müzik yarışması düzenlenir ve berabere kalırlar. Kral Midas’ın oyu Marsyas’adır. Apollon bu oya çok kızar ve Midas’ın iyi duymadığını düşünerek kulaklıklarını eşek kulağına çevirir.
Kazananı belli etmek için enstrümanlarını ters çalmaları istenir. Apollon liri ters çevirir ve kolaylıkla çalar; ancak Marsyas için durum öyle değildir, flütü ters çalamaz.
Apollon Marsyas’ı bir zeytin ağacına bağlar, canlı canlı derisini yüzer ve öldürür. Bu acı olay sonunda ağlayan perilerin gözyaşları Marsyas Irmağı yani şimdiki Aydın’ın Çine ilçesinde bulunan Çine Irmağı’nı oluşturur.
Marsyas ve Apollon
Marsyas ve Apollon, Marsyas efsanesinin temelini oluşturan iki mitolojik karakterdir. Yunan mitolojisinde Apollon, Roma mitolojisinde ise ismi Apollo’dur. Apollon düzenlenen yarışmayı kazanmış ve Marsyas’ı cezalandırmıştır. Marsyas heykeli hikayesinin ise günümüzde Marsyas ile beraber anılan ismi haline gelmiştir.
Marsyas Heykeli Nerede?
Marsyas’ın Yunan Mitolojisindeki yerini ve Marsyas heykelinin hiyayesini detaylı şekilde öğrendikten sonra Marsyas Heykelinin nerede olduğu merak edilmektedir.
1987 yılında Sarıgöl’de bulunan Marsyas heykeli, ABD’ye kaçırılmıştır. 1994 yılında ise etkin bir çalışma sonucu ülkemize iadesi olmuş, bu kez 2002 yılında Manisa Müzesi’nden kaçırılmıştır.
Daha sonra yeniden bulunur ve ait olduğu yere, Manisa’da Manisa Müzesi’ne yerleştirilir. Fakat meraklısı tarafından ziyaret edilmesi maalesef mümkün değildir. Çünkü; Manisa Müzesi günümüzde ziyarete kapalıdır.
Manisa Müzesi'ndeki Marsyas Heykeli
Marsyas’ın acı doldu hikayesinin sembolü olan Marsyas heykeli 114 cm uzunluğundadır. Beyaz mermerden yapılmış olan heykel, aynı malzemeden ve benzer formda eserlerle beraber yer almaktadır.
Manisa Müzesi’ndeki Marsyas heykeli sergiye çıkmayı ve meraklıları tarafından incelenmeyi bekliyor.
Marsyas Ne Demek?
Marsyas yani Marsias, Yunan mitolojisinde, ünlü bir satirdir. Aynı zamanda armoniyi icat ettiği söylenen Hyagnis'in ise oğludur. Flütün icadı olarak da bilinmesi ve Apolloya meydan okuması sebebiyle hikayesiyle beraber anılan bir kelimeye dönüşmüştür.
Marsyas heykelinin heykelinin hikayesi günümüzde oldukça dikkat çekmektedir. Sanat tarihçileri tarafından yapılmış çalışmalar ve Marsyas heykelinin hikayesini içeren makaleler bulunmaktadır.
