Uluslararası piyasada ham ayçiçek yağı fiyatları, sıcak hava koşulları ve Ukrayna'daki ayçiçek çekirdeği stoklarının azalması nedeniyle son bir ayda %20 oranında artış gösterdi. Ton başına fiyat, 870 dolardan 1030 dolara yükseldi. Bu artışın Türkiye'deki raf fiyatlarına yansıması bekleniyor.
Talep ve Stok Azalması Fiyatları Tetikledi
Sektör temsilcileri, bayram sonrası ve temmuz ayında ayçiçek yağı fiyatlarında %10'luk bir artış öngörüyor. Şu anda zincir marketlerin kendi markalı 5 litrelik ayçiçek yağı 195 lira, markalı ürünler ise 250-279,95 lira arasında değişiyor. Kadooğlu Yağ Sanayi İthalat Müdürü Muzaffer Yıldırım, ham ayçiçek yağı fiyatlarının bir ay önce 870 dolar iken şu anda 1020-1030 dolara yükseldiğini belirtti.
Ukrayna'da Stoklar 1 Milyon Tonun Altında
Yıldırım, fiyat artışının temel sebeplerinden birinin, diğer bölgelerden gelen yüksek talepler olduğunu ifade etti. Rus ve Ukraynalı satıcılar, Hindistan ve Avrupa'dan gelen taleplerle fiyatları artırdı. Özellikle Mısır'ın yaptığı yüksek fiyatlı ihalenin, ham yağ fiyatlarında ani bir artışa neden olduğunu belirtti. Ayrıca, sezondan uzaklaşıldığı için temmuz ve ağustos aylarında emtianın en dip olduğu döneme gelindi. Ukrayna'da ayçiçek çekirdeği stoklarının 1 milyon tonun altına düşmesi, fiyatların artmasında büyük bir etken oldu. Yıldırım, fiyatların bu seviyede kalacağını, ne kadar artacağını ise zamanın göstereceğini söyledi.
Yurtiçi Fiyatlara Yansıması Bekleniyor
Yıldırım, yurtiçinde Tarım Kredi Kooperatifi ve Trakya Birlik aracılığıyla fiyatların baskı altına alındığını, bayram öncesi ham ayçiçek yağının tonunun 36 bin lira seviyesinde olduğunu bildirdi. Bayram sonrası fiyatların 38-39 bin lira seviyesine çıkabileceğini ifade etti. Yurtdışında ton başına maliyet 45 bin liraya yaklaşırken, yurtiçi fiyatların düşük kalmasının anormal olduğunu vurguladı.
Yurtiçi Fiyatlar ve Manipülasyon İddiaları
Yıldırım, fiyatların manipüle edildiğini ve damping ile anti-damping uygulamalarının bulunduğunu belirtti. Zincir marketler nedeniyle ayçiçek yağı fiyatlarının maliyetin altında kaldığını ve imalatçı firmaların zorlandığını söyledi. Fiyat artışının bayramdan sonra hemen raflara yansımasının mümkün olmadığını belirten Yıldırım, 5 litrelik ayçiçek yağının 300 lira olmasının zor, ancak 230-250 lira civarına gelebileceğini ifade etti. Fiyatların olması gereken seviyenin ise maksimum 250 lira civarında olduğunu belirtti.
