Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nin (TZOB) açıklamasına göre, kasım ayında marketlerde 42 üründen 38'inin fiyatı artarken, sadece 4 ürünün fiyatında düşüş yaşandı. Bu dönemde, fiyat farklarının en yüksek olduğu ürün ise limon oldu. Üretici fiyatıyla market fiyatı arasındaki fark, limonda yüzde 253,7'yi buldu.
Üretici ve Market Arasında Dağlar Var!
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kasımda üretici ile market arasındaki fiyat farklılıklarını ve aylık-yıllık girdi fiyatlarındaki değişimleri yaptığı yazılı basın açıklamasında değerlendirdi.
Kasım ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 253,7 ile limonda görüldüğünü belirten Bayraktar, açıklamasını şöyle sürdürdü;
“Limondaki fiyat farkını yüzde 204,9 ile patates, yüzde 197,4 ile kuru kayısı, yüzde 193,1 ile havuç ve yüzde 188,7 ile antepfıstığı takip etti.
Limon 3,5 kat, patates ve kuru kayısı 3 kat, havuç ve antepfıstığı 2,9 kat fazlaya satıldı. Üreticide 8 lira 25 kuruş olan limon 29 lira 18 kuruşa, 6 lira 13 kuruş olan patates 18 lira 69 kuruşa, 135 lira olan kuru kayısı 401 lira 52 kuruşa,11 lira 50 kuruş olan havuç 33 lira 71 kuruşa, 240 lira olan antepfıstığı 693 liraya markette satıldı.
Kasım ayında fiyatı en fazla artan ürün markette patlıcan, üreticide ise karnabahar olurken, fiyatı en fazla düşen ürün ise markette portakal, üreticide limon oldu.”
Limon Fiyatında Yüksek Artış
Şemsi Bayraktar, TZOB Genel Başkanı, kasım ayında limon fiyatındaki dramatik farkı şu şekilde açıkladı:
- Üretici fiyatı: 8,25 TL
- Market fiyatı: 29,18 TL
Fiyat farkı ise, limonun 3,5 kat fazla satılmasına yol açtı. Patates, kuru kayısı, havuç ve antepfıstığı gibi diğer ürünlerde de benzer yüksek fiyat farkları gözlemlendi.
Market Fiyatları Dizginlenemiyor!
Yüksek enflasyon etkisiyle market fiyatları artış göstermeye devam ediyor. Enflasyon rakamsal olarak düşüş gösterse de bunu market raflarında görmek mümkün değil. Fiyat artışları kasım ayında da artışını sürdürmeye devam ettirdi.
“Kasım ayında markette 42 ürünün 38’inde fiyat artışı, 4’ünde fiyat düşüşü oldu. Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 69,2 ile patlıcan oldu. Patlıcandaki fiyat artışını yüzde 47,5 ile domates, yüzde 42,3 ile kuru soğan, yüzde 39,4 ile karnabahar takip etti. Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 17,2 ile portakal oldu. Portakaldaki fiyat düşüşünü yüzde 4,4 ile limon, yüzde 3,2 ile tavuk eti izledi.”
Üretici De Dertli: Maliyetler Yüksek
Türkiye'de yaşanan ekonomik kriz her sektörü olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Üreticinin maliyetinde görülen artış fiyatlar tarafına da etki ediyor. “Kasım ayında üreticide 34 ürünün 20’sinde fiyat artışı olurken 7’sinde fiyat düşüşü görüldü. 7 üründe ise fiyat değişimi olmadı.
Üreticide en çok fiyat düşüşü yüzde 17,5 ile limonda görüldü. Limondaki fiyat düşüşünü yüzde 15,1 ile kabak, yüzde 10,8 ile zeytinyağı, yüzde 4,2 ile havuç izledi. Üreticide en çok fiyat artışı yüzde 153,4 ile karnabaharda görüldü. Karnabahardaki fiyat artışını yüzde 113,8 ile beyaz lahana, yüzde 100 ile patlıcan ve kuru soğan izledi.”
Fiyatlar Neden Değişiyor?
Ekonomik krizin etkisiyle, üreticinin fiyatlarında değişiklik yaşanıyor. Bunların bazıları mazot gibi giderler olurken bazıları ise mevsimler etkilerden kaynaklanıyor.
“Zeytinyağı piyasasında durgunluk görülüyor. Talepteki azalma nedeniyle fiyat düşüşü yaşandı.
Arzdaki azalış lahana fiyatlarında artışa neden oldu. Patlıcandaki fiyat artışının nedeni tarladan sera üretimine geçişte yaşanan arz düşüşünden kaynaklandı.
Soğan ve patates depoya alındı. İşçilik maliyetleri ve depo maliyetleri üzerine eklendiği için fiyatı arttı. Limonda ve kabakta fiyat düşüşünün sebebi arz artışıdır.
Arzın düşmesi ve talebin artması üreticide karnabahar fiyatının yükselmesine sebep oldu.”
