Halk arasında "uçuk" olarak bilinen oral herpes, ağız ve diş sağlığı üzerinde ciddi etkilere yol açabilir. Diş Hekimi ve Çene Cerrahı Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, bu virüsün diş eti iltihaplanması, diş kaybı ve çene kemiği erimesi gibi geri dönüşü olmayan hasarlara neden olabileceği konusunda uyarılarda bulundu.
Virüs Bir Kez Bulaştığında Ömür Boyu Vücutta Kalır
Prof. Dr. Özkan, herpes simplex virüsünün (HSV-1) sadece dudaklarda uçuk çıkartmakla kalmayıp, diş eti hastalıkları ve çene kemiği erimesi gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini söyledi. Virüs bir kez vücuda girdiğinde ömür boyu vücutta kalır ve bağışıklık sistemi zayıfladığında tekrar aktif hale gelir. Bu durum, diş eti hastalıklarından ileri dişeti hastalığına ve çene kemiği erimesine kadar birçok ciddi soruna yol açabilir.
Bulaşma Yolları ve Taşıyıcılar
HSV-1 virüsü tükürük teması, ortak kullanılan eşyalar ve oral-genital temas yoluyla bulaşır. Prof. Dr. Özkan, virüsün aktif uçuk lezyonları döneminde daha bulaşıcı olduğunu, ancak belirti göstermeyen taşıyıcılardan da bulaşabileceğini belirtti.
Ağız ve Diş Sağlığına Zararları
HSV-1 virüsü, dudaklarda içi sıvı dolu ağrılı kabarcıklar (veziküller) oluşmasına yol açabilir. Lezyonlar açıldığında virüs yayılabilir ve ikinci dereceden enfeksiyon riski artar. Ayrıca, virüs ağız mukozasına yayıldığında herpetik stomatit adı verilen ciddi ağız içi enfeksiyonlarına sebep olabilir. Prof. Dr. Özkan, virüsün diş etlerinde şişme, kanama ve ağrıya neden olabileceğini vurguladı. Tedavi edilmezse, bu durum ilerleyerek diş kaybına kadar gidebilir.
Geri Dönüşü Olmayan Hasarlar: Çene Kemiği Erimesi ve Diş Kaybı
Herpes virüsünün aktif hale gelmesiyle, diş eti iltihaplanması riski %45 oranında artar. Kronik HSV enfeksiyonları, diş eti hastalıklarının şiddetlenmesine ve çene kemiğinde (alveolar kemik) erimelere neden olabilir. En ciddi durumda ise, osteonekroz yani çene kemik dokusunun ölmesi gibi geri dönüşü olmayan hasarlar meydana gelebilir.
Korunma ve Önleme Stratejileri
Prof. Dr. Özkan, uçuktan korunmak ve ağız sağlığını korumak için şu önerilerde bulundu:
- 6 aylık periyotlarla düzenli diş hekimi muayeneleri yaptırın.
- Ağız içinde şüpheli lezyon veya olağandışı belirtiler fark ederseniz, derhal diş hekiminizle görüşün.
- Antiviral etkili ağız gargaraları kullanarak virüs yükünü azaltın.
- Diş fırçanızı ve kişisel ağız bakım araçlarınızı düzenli olarak yenileyin.
- Bağışıklık sisteminizi güçlendiren gıdalara yönelin ve diş eti hastalıklarını önlemek için gerekli tedavi süreçlerini takip edin.
Prof. Dr. Özkan, ağız ve diş sağlığını koruyarak, olası sağlık sorunlarının önüne geçmenin mümkün olduğunu vurguladı.