Elektronik sigaralar ya da e-sigaralar, sigarayı bırakmayı isteyenler arasında giderek popülerleşen bir nikotin alma yöntemidir. Ancak, yapılan araştırmalar elektronik sigara kullanmanın sigarayı bırakmada ne kadar etkili olduğunu henüz kesin olarak ispatlamamıştır. Dahası, her geçen gün elektronik sigaranın sağlığa zararlı etkilerini ortaya koymaya yönelik yeni bulgular ortaya çıkmaktadır. Peki, elektronik sigara sağlığa zararlı mı? Elektronik sigaranın zararları nelerdir? İşte cevaplar…
Elektronik Sigara Nasıl Çalışır?
Elektronik sigara, geleneksel tütün içeren sigaralara alternatif olarak kullanılan, buhar üreten bir cihazdır. Elektronik sigaranın nasıl çalıştığını anlamak için temel bileşenlerine bakalım: Elektronik sigaranın temel enerji kaynağıdır. Genellikle lityum-iyon piller kullanılır. Pil, cihazın içinde bulunan diğer bileşenlere enerji sağlar. Atomizer, likiti buhara dönüştüren kısımdır. Bir rezistans telinden ve bu telli bir fitilden oluşur. Pil tarafından ısıtılan rezistans telinin etrafındaki fitil, içerdiği likiti ısıtarak buharlaştırır. Tank, likitin depolandığı ve atomizer tarafından buharlaştırıldığı bölümdür. Genellikle plastik veya cam malzemeden yapılmıştır. Kullanıcılar, tankı likit ile doldurarak cihazlarını kullanır. Likit, genellikle propilen glikol (PG), bitkisel gliserin (VG), nikotin ve çeşitli aroma bileşenlerini içeren bir karışımdır.
Kullanıcılar bu likiti cihazlarına doldurarak buhar üretirler. Kullanıcı bir düğmeye basar veya cihazın ucunu çeker. Bu, pilin elektrik akımını atomizere gönderir. Atomizerdeki rezistans tel ısınır ve bu ısı, likiti buharlaştıran fitile iletilir. Likit buharlaştıkça, kullanıcı tarafından solunan bir buhar oluşturur. Bu buhar, geleneksel sigaralardaki gibi yanma olmaksızın nikotin ve aroma içerir. Elektronik sigaralar, nikotin içeren ve içermeyen çeşitli likit seçenekleri sunar. Elektronik sigaraların temel avantajları, geleneksel sigaralara kıyasla daha az zararlı olabileceği düşünülen yanma ürünleri oluşturmamaları ve çeşitli aroma seçenekleri sunmalarıdır. Ancak, elektronik sigaraların uzun vadeli sağlık etkileri konusunda hala araştırmalar devam etmektedir.
Elektronik Sigara Zararlı Mı? Elektronik Sigaranın Zararları Nelerdir?
“Elektronik sigara zararlı mı?" sorusu oldukça açık bir şekilde cevaplanabilir. Evet, elektronik sigara sağlığa zararlıdır. Elektronik sigara içerisinde nikotin ve diğer kimyasallar bulunur; bu da bağımlılık oluşturabilir ve sağlığa zarar verebilir. Elektronik sigaranın dumanı, sigara dumanına benzer şekilde akciğerlere zarar verebilir ve solunum sorunlarına yol açabilir. Elektronik sigara 2006 yılında piyasaya çıktığı için uzun dönem kullanım etkileri hala bilinmemektedir.
Yavaş yavaş akciğer hasarı veya kanseriyle olan ilişkisi gözler önüne serilse de, klinik olarak bu kadar uzun süreli bir çalışma henüz yapılmamıştır. Bununla birlikte, elektronik sigaranın özellikle kalp, akciğer ve diş sağlığı üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır.
Elektronik Sigaralar Güvenli Midir?
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), özellikle tetrahidrokanabinol (THC) içeren elektronik sigara kullanımına bağlı olarak bildirilen 2500'den fazla akciğer hasarına dikkat çekmiştir. CDC ve Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), bu tür ürünlerin kullanımından kaynaklanan riskleri azaltmak amacıyla insanlara özellikle arkadaş, aile veya çevrimiçi satıcılardan temin edilen THC içeren elektronik sigara sıvıları veya ürünlerinden kaçınmalarını kesinlikle tavsiye etmektedir. Elektronik sigara kullanıcıları, özellikle öksürük, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi semptomları takip etmelidirler. Ayrıca, sigaraya bağlı olmayan nefes problemlerinin bazen burundaki anatomik bozukluklardan kaynaklandığı unutulmamalıdır. Rinoplasti gibi cerrahi müdahaleler sonrasında, bu tür problemler genellikle ortadan kalkabilir.
Elektronik Sigara ile Sigarayı Bırakabilir Miyim?
Elektronik sigaraların nikotin bağımlılığına yardımcı olabileceğini düşünerek sigara bırakma sürecinde kullanabilirler. Ancak, bu konuda farklı görüşler bulunmaktadır ve uzmanlar, elektronik sigaraların gençleri ve kullanmayanları nikotin bağımlılığına sürükleyebileceği konusunda endişelidir.
En etkili sigara bırakma stratejileri genellikle profesyonel yardım, davranış değişikliği destekleri ve nikotin replasman tedavilerini içerir. Sigarayı bırakma sürecinde bir sağlık uzmanıyla görüşmek, kişiselleştirilmiş bir plan oluşturmak ve uygun destekleri almak önemlidir. Elektronik sigaraların kullanımı konusunda da uzman tavsiyesi almak önemlidir.
Elektronik Sigaranın Kalbe Etkileri
2018 tarihli Ulusal Akademiler Basını (NAP) raporuna göre, nikotin içeren elektronik sigaradan bir nefes almanın kalp atış hızını arttırdığı önemli kanıtlar içermektedir. Ayrıca, e-sigaradan bir nefes almanın kan basıncını arttırdığına dair orta düzeyde kanıtlar bulunmaktadır. Bu durumun uzun vadede kalp sağlığını etkileyebileceği bilinmektedir.
Elektronik Sigaranın Akciğerlere Etkileri
2015 ve 2018'deki çalışmalar, aromalı e-sıvı içeren elektronik sigaraların fare ve insan akciğer hücreleri üzerinde olumsuz etkilere neden olduğunu göstermiştir. Ayrıca, hiç sigara içmemiş bireylerde yapılan bir çalışma, nikotinli ve nikotinsiz e-sigaraların normal akciğer fonksiyonunu bozduğunu ortaya koymuştur. Elektronik sigaraya maruz kalmanın solunum sistemi üzerinde olumsuz etkileri olduğuna dair bazı kanıtlar bulunsa da, konunun daha fazla araştırmayı gerektirdiği belirtilmiştir.
Elektronik Sigaranın Diş Sağlığı Üzerindeki Etkileri
2018'deki bir çalışma, e-sigara aerosolüne maruz kalmanın diş yüzeyini bakteri geliştirmeye daha yatkın hale getirebileceğini bildirmiştir. Elektronik sigara içmenin, periodontal hastalıkların gelişiminde etkili olan diş eti iltihabı ile ilişkilendirildiği gösterilmiştir. NAP raporu, nikotin içeren ve içermeyen e-sigaraların, sigara içmeyenlerde oral hücrelere ve dokulara zarar verebileceğine dair kanıtlar içermekte ve bu durumun kanser gibi hastalıkların gelişimine katkıda bulunabileceği belirtilmektedir.
