Yeni bir farkındalık penceresinden bakabilmek adına keyifli okumalar diliyorum. Bugün son zamanlarda artık çok da duymadığımız, dikkatimizi kaybetmeye başlayan ‘’pandemi ve etkileri’’ üzerine hatırlatmalar üzerine konuşmak istiyorum. Pandemi son günlerde eski güncelliğini kaybeden ve artık yavaşça hayatımızdaki normallerden biri olmaya başladı. Konuşmuyoruz eskisi kadar. Elbette ki tamamen de bırakmamalıyız konuşmayı. Ancak hayatımızın normali olan bu kavramın etkilerini hatırlamakta fayda var. Bizleri her anlamda(fizyolojik, biyolojik, psikolojik, sosyolojik, v.b. alanlarda) etkilediğini biliyoruz. Peki bizlerde bıraktığı izleri, hayatımıza dahil ettiği sonuçları gözlemleyebiliyor muyuz? Olumlu veya olumsuz sonuçlarını bir düşünelim.

-Düşüncelerinize ek olarak son dönemde bu konuya dair çokça araştırma yapıldı. Bu çalışmalardan bazı sonuçlara da bir bakalım. Bu çalışmalarda sorulan ‘’Pandemi sonrası ilerleyen günlerde nasıl bir yaşam bekliyorsunuz?’’ sorusuna 10 kişiden 6’sı karamsar bir görüş belirtmiş. ‘’Pandemi sonrası eksikliğini hissettiğiniz şey nedir? Sorusuna ise sosyalleşmek, temas etmek, iyi hissetmek gibi cevaplarla daha çok karşılaşılmıştır. ‘’Pandeminin size en büyük zararı ne oldu?’’ sorusuna ise sosyallik, tembellik, teknoloji bağımlılığı, hayat doyumu gibi cevaplar çokça verilmiştir.

Sürecin, insanlara yönelik etkileri oldukça fazla olduğunu biliyoruz. Elbette ki olumsuz kısımdan fazlaca bahsediliyor ancak olumlu kısımlarının da var olduğunu görebiliriz. Bize günlük yaşamda normalleştirdiğimiz, üzerinde çok da düşünmediğimiz konularda veya davranışlarda farkındalık geliştirdiğini de söylemek gerekir. İnsan ilişkilerinin değeri, sağlık durumunun önemi, sosyal yaşamın gerekliliği, alışkanlıkların ve hobilerin gerekliliği/önemi, v.b. konuların insan yaşamındaki yerini hatırlatıcı bir etki sağlamıştır.

Olumlu yanlarına baktığımızda yaşamımıza kolayca katabileceğimiz katkılar olduğunu görebiliyoruz. Olumsuz yanları söz konusu olduğunda da yaşamımıza dahil olduğunu da görebiliyoruz. Peki hangi olumsuz etkileri var ve bizler nasıl bir mücadele içerisindeyiz?

-Pandeminin etkisini azalttığı bu günlerde araştırmalar ve çalışmalar ışığında ortaya çıkan bazı başlıklar; çocuklarda dikkat eksikliği ve konsantrasyon bozukluğu, çocuk ve yetişkinlerde çalışma düzeni ve çalışma sürekliliği gibi alanlarda olumsuz etkiler, sosyal yaşamda yalnızlaşma ve daha az iletişim, teknolojik cihazların kullanımında artış ve bağımlılık düzeyinin artması, somutsal ve soyutsal hareketliliğin azalması, v.b. durumların varlığı gözlenmektedir. Benzer şekilde yansıyan etkiler insan yaşamının kolektif bir yapıya sahip olması sebebiyle de yaşamın hemen hemen her alanında etkiler ortaya çıkarmıştır.

Bir başka açıdan baktığımızda ise yaşamımız süresince deneyimlediğimiz/deneyimleyeceğimiz olaylardan bir tanesi. Tüm yaşanılan anıların, olayların ve olaylardaki kişilerin bizlere bir etkisi olmaktadır. Bu deneyimlere yönelik geliştirdiğimiz tutumlar, davranışlar, öğrenmeler ve değişimler gerçekleşmektedir. Bu sebeple bu deneyimden de etkilenmemiz zaten kaçınılmazdı. Etkisinin kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte oldukça fazla olduğunu söyleyebiliriz.

*Evet, bugün bakılabilecek farkındalık pencerelerinden biri şu ki; pandemi süreci eski günlerinden uzaklaşmaya başladıkça insan yaşamına etkileri de daha net şekilde gözlenmektedir. Yaşamımıza dahil ettiğimiz pandemi etkileri bizim yaşamımızda nasıl bir konumda? Yaşamı şekillendirme ve yaşam standartları anlamında nasıl bir etkiye sahip? Kattıkları, götürdükleri, azalttıkları, arttıkları, kazanımları neler? Kısacası, şu an içinde bulunduğumuz olumlu veya olumsuz durumlarda her deneyimde olduğu gibi muhakkak bir etkiye sahip. Bizler bunun ne kadar farkında olduğumuz tekrar hatırlayalım. Eğer kişiye yönelik olumsuz bir etki veya etkilere sahip ise bunu değiştirmek adına neler yapıyoruz, neler yapmalıyız? Biraz düşünelim.