Dünyanın en kutsal en saygın bir o kadar da zor rolüdür ebeveynlik. Her meslek grubunun zorluğu çok ayrıdır elbette. Ancak bir meslek veya rol olarak kabul edecek olursak en hassasıdır ebeveyn olmak. Ebeveyn olmanın en hassas olduğu ve zorluklar yaşadığı dönemlerden biri de sınav süreçleridir. Özellikle psikolojik faktörlerin etkili olduğu bu süreçte aileler süreci sağlıklı sınırlar içerisinde yürütmekte zaman zaman zorlanmaktadırlar.

Şu an baktığımızda birçok aile sınav süreçlerini deneyimlemekte ve deneyimlemek üzere. Yakın zamanda gerçekleşecek olan sınav özelinde bazı hatırlatmalar yapmak ve sınav süreçlerinde en sağlıklı şekilde nasıl geçirilir üzerine konuşmak gerekirse:

*Sınav sürecinde ne söylediğimize ve nasıl davrandığımıza dikkat edelim.

Çocuklar, ebeveynler için en değerli en önemli değerlerdir. Bu hissiyatı ve düşünceyi hem ebeveynler hem de çocuklar biliyorlar. Sınav süreçlerinde de yapılan her davranış her söylem bu bilişi göstermek ve hissettirmek üzere yapılır. Ancak, yapılan bazı davranışlar ve söylemler çocuklara bu hissiyatı veremeyebiliyor. Ebeveynler, olumsuz bir sonuç oluşturması için gerçekleştirmese bile çocuklarda bu durum olumsuz sonuçlara neden olabilmektedir. Şunu unutmayalım ki; ‘’Bizim düşündüğümüz ve ağzımızdan çıkan kelimeler bazen karşımızdaki kişide bizim planladığımız etkiyi uyandırmayabilir. Yani bizim ne söylediğimizden ziyade karşımızdakinin ne anladığı da önemlidir.’’ Örneğin; ebeveynlerde: ‘’ne kadar başarılı olduğunu göster, kazanamazsan eğer kötü bir yaşam geçirirsin, kötü bir sonuç alırsa eğer insanlar senin hakkında iyi düşünmez.’’ gibi söylemler veya benzerleri söyleyebilmektedir. Ebeveynlere baktığımızda bu söylemler çocuğu motive etmesi, daha iyi bir sınav geçirmesi için ifade edilen söylemlerdir. Ancak, bu söylemler çocuklara ekstra bir sorumluluk ekstra bir kaygı ve aslında oluşturulmak istenen motivasyonun tersi etkisini yaratabilmektedir. Çocuklara daha güven veren ve onu her şekilde kabul edici, takdir edici ve değer gösteren ifadelerle yaklaşmak daha sağlıklı sonuçlar verecektir. ‘’Elinden gelen her şeyi yaptığını biliyoruz, sınavda da elinden geleni yapacağına inanıyoruz.’’ gibi söylemler ifade edilebilir. Daha fazla konuşmaktan ziyade de güçlü bir sarılma da iyi bir hizmette bulunabilir.

*Çocuklar elinden gelen her şeyi yaptılar ve onlara gerekli olan psikolojik sağlamlık.

Bir sınav sürecinin sonuna geldik. Girecekleri iki önemli sınav varken psikolojik oluşlarını sağlayarak onlara destek olabiliriz. Sınav sürecinde optimum düzeyde psikolojik sağlamlık, emeklerinin karşılığını almalarında onlara en faydalı etkenlerden biridir. Özellikle de iki sınav arasında ebeveynlere düşen sorumluluk biraz daha fazla. Sınav çıkışında ve diğer sınava kadar olan süreçte psikolojik sağlamlıklarına destek olmamız sağlıklı sonuçlar için fayda sağlayacaktır. Buradaki önemli nokta çocukların ihtiyaçlarını ve duygu-durumlarını iyi okuyabilmektir. Sınav sürecinden daha önemli başlık ‘’Nasıl hissediyorlar?’’.

*SINAV ÖNCESİ VE SINAV SONRASI NELER YAPILMALI?

*Var olan emekleri ve performanslarını sınava olduğu şekilde aktarma konusunda olumlu ve destekleyici söylemlerde bulunma. Çocukların sonuç ne olursa olsun biricik ve özel olduğunu ve bunun değişmeyeceği amaçlı tutumlar ve söylemler gerçekleştirilmeli. Elinden gelen her şeyi yaptıklarını ifade etmeleri ve önemli olan kısmın bu taraf olduğunun altı çizilebilir.

*Sınav öncesinde fizyolojik olarak da ihtiyaçlarını gidermede hatırlatıcı ve destek sağlayıcı olunabilir. Uyku, beslenme v.b. alanlarındaki sağlıklı sınırların oluşup oluşmadığı konusunda yardımcı olunabilir.

*Stres ve kaygı gibi olumsuz duyular bu süreçte gence eşlik etmesi normaldir. Önemli olan stresi ortadan tamamen kaldırmak değil, işlevselliğini bozmayacak yoğunlukta yaşamasıdır. Tüm bu tutum ve davranışlar çerçevesince çocuğu iyi bir şekilde gözlemleyip ihtiyacına yönelik destekleyici tutum ve düşüncelerde bulunmak fayda sağlayacaktır. Öncelikle yapılması gereken ise duygu ve düşüncelerini anlama noktasında iyi bir dinleyici olmaktır.

*Diğer sınav öncesi; bir önceki sınava yönelik çabası takdir edilip diğer sınava hazırlık noktasında desteklenebilir. Duygu ve düşüncelerine yönelik motive edici ve destekleyici bir tutumla yanında olunabilir.

***Son olarak bir hatırlatma yapmak gerekirse; sevgili ebeveynler en basit bir dille sınava giren sizin çocuklarınız. Onlar en değerlileriniz. Kendinizden de değerli tuttuklarınız. Onlar da sizi bu şekilde görüp bu değere göre bağlarını sürdürüyorlar. Hep birlikte geçirilen bu sınav sürecinden ailecek olumlu sonuçlar beklenilmekle birlikte en güzel sonuçlar için çaba gösterildi. Çocukları iyi gözlemleyebilmeli ve iyi şekilde anlamalıyız. Onları gözlemleyip ne düşündüklerini ne hissettiklerini anladığımızda her şey çok daha sağlıklı ve iyi olacaktır.

Sınava girecek tüm öğrencilere ve tüm ailelere başarılar diliyorum.